Thanaplus Life Center

PLASMA1

  • Home
  • PLASMA1
  • ภาษาพม่า - Burmese

พลาสมาเข้มข้น (Plasma Rich in Growth Factors)

ทางเลือกใหม่ของข้อเสื่อม

เรียบเรียงโดย นพ.วรศิลป์ ชีวอัครพันธุ์, นพ.ธนา ธุระเจน

ພາດສະມາເຂັ້ມຂຸ້ນ (Plasma Rich in Growth Factors)

ທາງເລືອກໃໝ່ຂອງຂໍ້ເສື່ອມ

ຮຽບຮຽງໂດຍ ດຣ ວະລະສິນ ຊີວິອັກຄະລະພັນ, ດຣ ທະນາ ທຖລະເຈນ

ข้อเสื่อม: โรคที่ควรรู้และป้องกัน

          ข้อเสื่อมเป็นโรคที่พบได้บ่อยและมีอุบัติการณ์เพิ่มขึ้นตามอายุขัย ปัจจุบันถือว่าเป็นโรคที่มีความสำคัญโดยเฉพาะในประเทศไทยที่กำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างเต็มรูปแบบ โรคข้อเสื่อมมีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตอย่างเห็นได้ชัดเจน ทั้งทางด้านร่างกายและสภาพจิตใจ สาเหตุของข้อเสื่อมมีทั้งส่วนที่ทราบสาเหตุ เช่น ข้อเสื่อมที่เกิดขึ้นภายหลังจากการได้รับอุบัติเหตุ ข้อเสื่อมที่พบร่วมกับโรคของการอักเสบหรือเยื่อหุ้มข้ออักเสบ และส่วนที่ไม่ทราบสาเหตุซึ่งพบในกลุ่มที่มีการใช้งานมากตามอายุที่เพิ่มขึ้น ผลกระทบตามมาจากข้อเสื่อมได้แก่ กล้ามเนื้อที่ไม่แข็งแรงทำให้มีอาการอ่อนแรง การอักเสบในข้อทำให้มีอาการปวด น้ำเลี้ยงข้อเสียสภาพตามธรรมชาติ และการทำลายกระดูกอ่อนอย่างต่อเนื่อง ทำให้มีอาการปวดเวลาเดินทั้งทางราบและการเดินขึ้นลงบันได รวมทั้งเกิดการผิดรูปของข้อเข่า

ຂໍ້ເສື່ອມ: ພະຍາດທີ່ຄວນຮູ້ ແລະ ປ້ອງກັນ

          ຂໍ້ເສື່ອມເປັນພະຍາດທີ່ພົບໄດ້ເລື້ອຍ ແລະ ມີການເຕີບໂຕຂຶ້ນຕາມອາຍຸໄຂ, ປະຈຸບັນ ຖືວ່າເປັນພະຍາດທີ່ມີຄວາມສຳຄັນ ໂດຍສະເພາະປະເທດໄທທີ່ກຳລັງກ້າວເຂົ້າສູ່ສັງຄົມຜູ້ສູງອາຍຸຢ່າງເຕັມຮູບແບບ, ພະຍາດຂໍ້ເສື່ອມ ທີຜົນກະທົບຕໍ່ຄຸນນະພາບຊີວິດຢ່າງຊັດເຈນ ບໍ່ວ່າທາງດ້ານຮ່າງກາຍ ແລະ ດ້ານຈິດໃຈ. ສາເຫດຂອງຂໍ້ເສື່ອມມີທັງທີ່ຮູ້ສາເຫດ ເຊັ່ນ ຂໍ້ເສື່ອມທີ່ເກີດຂຶ້ນພາຍຫລັງຈາກການໄດ້ຮັບອຸປະຕິເຫດ, ຂໍ້ເສື່ອມທີ່ພົບຮ່ວມກັບການອັກເສບ ຫຼື ເຍື່ອຂໍ້ຫຸ້ມຂໍ້ອັກເສບ ແລະ ອັນທີ່ບໍ່ຮູ້ສາເຫດແມ່ນແມ່ນພົບເຫັນໃນກຸ່ມທີ່ມີການໃຊ້ວຽກຫຼາຍຕາມອາຍຸທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ, ຜົນກະທົບທີ່ຕາມມາຈາກຂໍ້ເສື່ອມໄດ້ແກ່ ກ້າມເນື້ອບໍ່ແຂງແຮງ ເຮັດໃຫ້ມີອາການອ່ອນເພຍ, ການອັກເສບໃນຂໍ້ ເຮັດໃຫ້ມີອາການປວດ, ນໍ້າລ້ຽງຂໍ້ເສຍສະພາບຕາມທຳມະຊາດ ແລະ ທຳລາຍກະດູກອ່ອນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ເຮັດໃຫ້ມີອາການປວດໃນເວລາຍ່າງທັງທາງລຽບ ແລະ ການຍ່າງຂຶ້ນລົງຂັ້ນໃດ ເກີດອາການຜິດຮູບຂອງຂໍ້ເຂົ່າ.

การรักษาโรคข้อเสื่อมในปัจจุบัน

          การรักษาในปัจจุบัน ได้แก่ การรับประทานยา การทำกายภาพบำบัด การฉีดยาเสตียรอยด์ และการฉีดยาน้ำเลี้ยงข้อเทียม ซึ่งมีทั้งแบบฉีดหนึ่งเข็ม สามเข็ม หรือห้าเข็ม โดยฉีดสัปดาห์ละ 1 ครั้ง ซึ่งต้องฉีดทุกๆ 6 เดือน หากการรักษาด้วยวิธีดังกล่าวไม่ได้ผล ผู้ป่วยจำเป็นต้องเข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม ซึ่งมีทั้งแบบครึ่งข้อ (Unicompartmental Knee Arthroplasty: UKA) หรือแบบเต็มข้อ (Total Knee Arthroplasty: TKA) ขึ้นกับการวินิจฉัยและดุลพินิจของแพทย์ ซึ่งให้ผลการรักษาที่ดีและถือเป็นมาตรฐานการรักษาในปัจจุบัน อย่างไรก็ตาม ความคาดหวังของผู้ป่วยโรคข้อเสื่อมมีการเปลี่ยนแปลงไปเนื่องจากประชากรในปัจจุบันมีอายุยืนยาวขึ้น มีความต้องการออกกำลังกายมากขึ้น ความต้องการรับประทานยาแก้อักเสบน้อยลง ไม่ต้องการฉีดยาเข้าข้อบ่อยครั้ง ต้องการยาที่ออกฤทธิ์ได้นานมากกว่า 6 เดือน และที่สำคัญคือ ต้องการผ่าตัดในกรณีที่จำเป็นและถึงเวลาอันเหมาะสมเท่านั้น

ການປິ່ນປົວພະຍາດຂໍ້ເສື່ອມໃນປະຈຸບັນ

          ການປິ່ນປົວໃນປະຈຸບັນ ໄດ້ແກ່ການກິນຢາ, ການເຮັດກາຍະພາບບໍາບັດ, ການສັກຢາສະຕີຣອຍ ແລະ ການສັກຢານໍ້າລ້ຽງຂໍ້ທຽມ ເຊິ່ງມີທັງແບບສັກໜຶ່ງເຂັມ, ສາມເຂັມ ຫຼື ຫ້າເຂັມ ໂດຍສັກອາທິດລະ 1 ຄັ້ງ ເຊິ່ງຕ້ອງສັກທຸກໆ 6 ເດືອນ, ຖ້າການປິ່ນປົວດ້ວຍວິທີດັ່ງກ່າວບໍ່ໄດ້ຜົນ, ຄົນເຈັບຈໍາເປັນຕ້ອງເຂົ້າຮັບການຜ່າຕັດປ່ຽນຂໍ້ເຂົ່າທຽໃ ເຊິ່ງມີແບບເຄິ່ງຂໍ້ ข้อ (Unicompartmental Knee Arthroplasty: UKA) ຫຼື ແບບເຕັມຂໍ້ (Total Knee Arthroplasty: TKA) ຂຶ້ນກັບການບົ່ງມະຕິ ຂອງທ່ານໝໍ ເຊິ່ງໃຫ້ຜົນການປິ່ນປົວທີ່ດີ ແລະ ຖືເປັນມາດຕະການການປິ່ນປົວ ໃນປະຈຸບັນ. ຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຄວາມຄາດຫວັງຂອງຄົນເຈັບພະຍາດຂໍ້ເສື່ອມມີການປ່ຽນແປງ ເນື່ອງຈາກປະຊາກອນໃນປະຈຸບັນມີອາຍຸຍືນຂຶ້ນ, ມີຄວາມຕ້ອງການອອກກໍາລັງກາຍຫຼາຍຂຶ້ນ, ຄວາມຕ້ອງການກິນຢາຕ້ານເຊື້ອໜ້ອຍລົງ, ບໍ່ຕ້ອງການສັກຢາເຂົ້າຂໍ້ເລື້ອຍ, ຕ້ອງການຢາອອກລິດໄດ້ຫຼາຍກວ່າ 6 ເດືອນ ແລະ ອັນສໍາຄັນແມ່ນ ຕ້ອງການຜ່າຕັດໃນກໍລະນີຈໍາເປັນ ແລະ ຮອດເວລາອັນເໝາະສົມເທົ່ານັ້ນ.

มุมมองแห่งอนาคตในการรักษาด้วยเทคโนโลยีชีวภาพ

          ในโลกปัจจุบันเป็นโลกของการรักษาด้วยเทคโนโลยีชีวภาพชั้นสูง (Advanced biotechnology) การแพทย์มาตรฐานในปัจจุบัน (Conventional medicine) มีแนวโน้มที่จะเปลี่ยนไปเป็นการรักษาสภาพเดิมของร่างกายให้ดีที่สุดและนานที่สุดด้วยการหายตามธรรมชาติ (Regenerative medicine) การรักษาข้อเสื่อมโดยวิธีธรรมชาติที่ปลอดภัย ได้ผลดี มีประสิทธิภาพ จึงถูกพัฒนาขี้นตามลำดับตั้งแต่ พ.ศ. 2556 เป็นต้นมาในประเทศไทย เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของประสิทธิภาพการรักษาด้วยเซลล์ต้นกำเนิด เกล็ดเลือดเข้มข้นและการกระตุ้นตามธรรมชาติที่เหมาะสม

ມຸມມອງໃນອະນາຄົດໃນການປິ່ນປົວເຕັກໂນໂລຊີວະພາບ

          ໃນໂລກປະຈຸບັນເປັນໂລກຂອງການປິ່ນປົວດ້ວຍເຕັກໂນໂລຊີຊີວະພາບຂັ້ນສູງ (Advanced biotechnology) ການແພດມາດຕະຖານໃນປະຈຸບັນ (Conventional medicine) ມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະປ່ຽນໄປເປັນການປິ່ນປົວສະພາບເດີມຂອງຮ່າງກາຍໃຫ້ດີທີ່ສຸດ ແລະ ດົນທີ່ສຸດດ້ວຍການເຊົາຕາມທໍາມະຊາດ (Regenerative medicine)
ການປິ່ນປົວຂໍ້ເສື່ອມດ້ວຍວິທີທໍາມະຊາດທີ່ປອດໄພໄດ້ຜົນດີ, ມີປະສິດທິພາບ, ຈຶ່ງຖືກພັດທະນາຂຶ້ນຕາມລໍາດັບຕັ້ງແຕ່ປີ ພສ. 2556 ເປັນຕົ້ນມາໃນປະເທດໄທ ເພື່ອສຶກສາຄວາມສໍາພັນຂອງປະສິດທິພາບການປິ່ນປົວດ້ວຍເຊວກຳເນີດ, ເກດເລືອດເຂັ້ມຂຸ້ນ ແລະ ການກະຕຸ້ນຕາມທໍາມະຊາດທີ່ເໝາະສົມ.

          ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 การใช้เกล็ดเลือดเข้มข้นเพื่อใช้ในการรักษาโรคข้อเสื่อมได้รับการยอมรับจากองค์การอาหารและยา (FDA) ของประเทศสหรัฐอเมริกา อย่างไรก็ตาม ข้อบ่งชี้ของการรักษาด้วยวิธีนี้ มักใช้ในการรักษาข้อเสื่อมระยะต้นซึ่งมักพบในนักกีฬาและผู้ที่มีอายุน้อยกว่า 55 ปี มีการฉีด 2-4 ครั้ง โดยฉีดทุก 4-6 เดือน หากเป็นข้อเสื่อมระยะกลางและระยะปลาย ผู้ป่วยมักจะได้รับคำแนะนำให้เข้ารับการผ่าตัดข้อเทียมแบบครึ่งข้อ (UKA) หรือแบบเต็มข้อ (TKA) สำหรับปัญหาในประเทศไทย คือ ผู้ป่วยส่วนใหญ่มีลักษณะที่เป็นผู้ป่วยที่อายุมาก ผู้ป่วยมักมาพบแพทย์เมื่อมีข้อเสื่อมในระยะกลางถึงปลาย จึงส่งผลให้มีอัตราการผ่าตัดที่เพิ่มสูงขึ้นในผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าว

          ຕັ້ງແຕ່ປີ ພສ 2553 ການໃຊ້ເກັດເລືອດເຂັ້ມຂຸ້ນ ເພື່ອໃຊ້ໃນການປິ່ນປົວພະຍາດຂໍ້ເສື່ອມ ໄດ້ຮັບການຍອມຮັບຈາກອົງການອາຫານ ແລະ ຢາ (FDA) ຂອງປະເທດອາເມລິກາ, ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ ຂໍ້ບົກຊີ້ຂອງການປິ່ນປົວດ້ວຍວິທີນີ້ ມັກໃຊ້ໃນການປິ່ນປົວຂໍ້ເສື່ອມໄລຍະຕົ້ນ ເຊິ່ງມັກພົບເຫັນໃນນັກກິລາ ແລະ ຜູ້ທີ່ມີອາຍຸນ້ອຍກວ່າ 55 ປີ ມີການສັກ 2-4 ເທື່ອ, ໂດຍສັກທຸກ 4-6 ເດືອນ. ຖ້າເປັນຂໍ້ເສື່ອມໄລຍະກາງ ແລະ ໄລຍະທ້າຍ, ຄົນເຈັບມັກຈະໄດ້ຄໍາແນະນໍາໃຫ້ເຂົ້າຮັບການຜ່າຕັດຂໍ້ທຽມແບບເຄິ່ງຂໍ້ (UKA) ຫຼື ແບບເຕັມຂໍ້ (TKA) ສໍາຫຼັບບັນຫາໃນປະເທດໄທ ແມ່ນຄົນເຈັບສ່ວນໃຫຍ່ ມີລັກສະນະທີ່ເປັນຄົນເຈັບທີ່ມີອາຍຸຫຼາຍ, ຄົນເຈັບມັກພົບທ່ານໝໍເທື່ອມີຂໍ້ເສື່ອມໃນໄລຍະກາງ ເຖິງທ້າຍ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ມີອັດຕາຜ່າຕັດທີ່ເພີ່ມສູງຂຶ້ນໃນຄົນເຈັບກຸ່ມດັ່ງກ່າວ.

พลาสมาเข้มข้นที่อุดมไปด้วยสารกระตุ้นการเจริญเติบโต (Plasma Rich in Growth Factors: PRGF)

          การวิจัยและพัฒนามาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี พ.ศ. 2557 จนถึงปัจจุบัน ทำให้ทีมแพทย์สามารถใช้เกล็ดเลือดเข้มข้นชนิดปั่นสามครั้ง (Plasma Rich in Growth Factors) ซึ่งมีจำนวนเกล็ดเลือดที่เข้มข้นมากขึ้น มีปัจจัยที่เพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาโรคข้อเสื่อมได้ในทุกระยะ และใช้ได้ในคนที่อายุมากขึ้น โดยที่ยังไม่มีความจำเป็นที่จะต้องได้รับการผ่าตัด

ພາດສະມາເຂັ້ມຂຸ້ນທີ່ອຸດົມໄປດ້ວຍສານກະຕຸ້ນການຈະເລີນໂຕ (Plasma Rich in Growth Factors: PRGF)

          ການວິໃຈ ແລະ ພັດທະນາຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ຕັ້ງແຕ່ປີ ພສ 2557 ຈົນຮອດປະຈຸບັນ ເຮັດໃຫ້ທີມແພດສາມາດໃຊ້ເກັດເລືອດເຂັ້ສຂຸ້ນ ຊະນິດປັ່ນສາມເທື່ອ (Plasma Rich in Growth Factors) ເຊິ່ງມີຈໍານວນເກັດເລືອດທີ່ເຂັ້ມຂຸ້ນຫຼາຍຂຶ້ນ, ມີປັດໃຈທີ່ເພີ່ມປະສິດທິພາບໃນການປິ່ນປົວພະຍາດຂໍ້ເສື່ອມໄດ້ທຸກໄລຍະ ແລະ ໃຊ້ໄດ້ໃນຄົນອາຍຸຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍຍັງບໍ່ມີຄວາມຈໍາເປັນທີ່ຈະຕ້ອງໄດ້ຮັບການຜ່າຕັດ.

          พลาสมาเข้มข้นที่อุดมไปด้วยสารกระตุ้นการเจริญเติบโต (Plasma Rich in Growth Factors) คือ พลาสมาเข้มข้นที่อุดมไปด้วยเกล็ดเลือดและสารกระตุ้นการเจริญเติบโต (Growth Factor) ซึ่งเตรียมขึ้นจากเลือดของผู้ป่วยเอง นำไปผ่านกระบวนการปั่นแบบปลอดเชื้อด้วยอุปกรณ์ที่มีมาตรฐานจำนวน 3 ครั้ง (PRGF-triple spin technique) เพื่อให้ได้พลาสมาซึ่งมีองค์ประกอบสำคัญ 3 ประการ1 คือ 1.) เกล็ดเลือด ซึ่งเป็นองค์ประกอบหลักของการให้สารกระตุ้นการเจริญเติบโต (Growth Factors) โดยความเข้มข้นของเกล็ดเลือดในการรักษาควรมีความเข้มข้นมากกว่าปกติ 5 เท่า 2.) เม็ดเลือดขาวชนิด Monocyte ที่ช่วยลดการอักเสบตามธรรมชาติ ซึ่งในการวิจัยพบว่ามีสารกระตุ้นการเจริญเติบโต (Growth factors) ในเม็ดเลือดขาวชนิดดังกล่าว 3.) โปรตีนในเลือด ทำหน้าที่เป็นที่อยู่ของสารที่กระตุ้นการเจริญเติบโต (Growth factors) ทำให้เกล็ดเลือดเข้มข้นอยู่ในข้อและออกฤทธิ์ได้นานขึ้น มีส่วนช่วยในการซ่อมแซมและผลิตน้ำเลี้ยงข้อตามธรรมชาติ โดยการฉีด 1-2 ครั้ง ภายใน 6-12 เดือน ซึ่งจะทำให้การรักษาได้ผลดีเป็นระยะเวลา 9-12 เดือน มีงานวิจัยและหลักฐานเชิงประจักษ์รองรับถึงความปลอดภัยในการใช้รักษาโรคข้อเข่าเสื่อม2 ให้ผลการรักษาที่ใกล้เคียงกับการฉีดสเตียรอยด์ใน 2 เดือนแรก และดีกว่าสเตียรอยด์ที่ระยะเวลา 2-12 เดือน3 รวมถึงสามารถช่วยชะลอการผ่าตัดข้อเทียมได้ 76-87.5% (ขึ้นกับระยะความรุนแรงของโรค) ที่ระยะเวลา 2 ปี4 และ 70-80% ที่ระยะเวลา 3 ปี5 ซึ่งผลการวิจัยดังกล่าวได้รับการตีพิมพ์ลงในวารสารนานาชาติ จำนวน 4 ฉบับ ในช่วง พ.ศ. 2561- 2565 ได้รับอนุสิทธิบัตรจำนวน 3 ฉบับ ในปี พ.ศ. 2562 และรางวัลนวัตกรรมจากสมาคมข้อเข่าข้อสะโพกแห่งประเทศไทย (Innovation award, the Thai Hip & Knee Society) ใน พ.ศ. 2564 และรางวัลนักวิจัยผู้ทรงคุณวุฒิยอดเยี่ยม โรงพยาบาลตำรวจ ได้มีการเผยแพร่ความรู้มากกว่า 20 จังหวัดทั่วประเทศไทย ปัจจุบันมีผู้ป่วยได้รับการรักษามากกว่า 2,500 ราย

          ພາດສະມາເຂັ້ມຂຸ້ນທີ່ອຸດົມໄປດ້ວຍສານກະຕຸ້ນການຈະເລີນເຕີບໂຕ (Plasma Rich in Growth Factors) ແມ່ນພາດສະມາເຂັ້ມຂຸ້ນທີ່ອຸດົມໄປດ້ວຍເກັດເລືອດ ແລະ ສານກະຕຸ້ນການຈະເລີນເຕີບໂຕ (Growth Factor) ເຊິ່ງກຽມຂຶ້ນຈາກເລືອດຂອງຄົນເຈັບເອງ ນໍາໄປຜ່ານຂະບວນການປັ່ນແບບປອດເຊື້ອ ດ້ວຍອຸປະກອນທີ່ມີມາດຕະຖານ 3 ຄັ້ງ (PRGF-triple spin technique) ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ພາດສະມາທີ່ມີອົງປະກອບສໍາຄັນ 3 ປະການຄື1: 1.ເກັດເລືອດເຊິ່ງເປັນອົງປະກອບຫຼັກຂອງກາຍໃຫ້ສານກະຕຸ້ນການຈະເລີນເຕີບໂຕ (Growth factor) ໂດຍຄວາມເຂັ້ມຂຸ້ນຂອງເກັດເລືອດໃນການໃນການປິ່ນປົວຄວນມີຄວາມເຂັ້ມຂຸ້ນຫລາຍກວ່າປົກກະຕິ5 ເທົ່າ. 2. ເມັດເລືອດຂາວຊະນິດMonocyte ທີ່ຊ່ວຍລຸດອາການອັກເສບຕາມທຳມະຊາດ ເຊິ່ງໃນການຄົ້ນຄວ້າພົບວ່າມີສານກະຕຸ້ນການຈະເລີນເຕີບໂຕ (Growth factors) ໃນເມັດເລືອດຂາວຊະນິດດັ່ງກ່າວ 3. ໂປຕີນໃນເລືອດເຮັດຫນ້າທີ່ເປັນທີ່ຢູ່ຂອງສານກະຕຸ້ນການຈະເລີນເຕີບໂຕ (Growth factors) ເຮັດໃຫ້ເກັດເລືອດເຂັ້ມຂຸ້ນຢູ່ໃນຂໍ້ ແລະອອກລິດໄດ້ຫຼາຍຂຶ້ນ, ມີສ່ວນຊ່ວຍໃຫ້ການປົວແປງ ແລະ ຜະລິດນໍ້າລ້ຽງຂໍ້ຕາມທຳມະຊາດ ໂດຍການສັກ 1-2 ຄັ້ງ ພາຍໃນ 6-12 ເດືອນ ເຊິ່ງຈະເຮັດໃຫ້ການປິ່ນປົວໄດ້ຜົນດີ ເປັນໄລຍະເວລາ 9-12 ເດືອນ, ມີການວິໃຈ ແລະ ຫລັກຖານຮັບຮອງເຖິງຄວາມປອດໄພ ໃນການປິ່ນປົວຂໍ້ເຂົ່າເສື່ອມ 2ໃຫ້ຜົນການປິ່ນປົວທີ່ໃກ້ຄຽງກັບການສັກສະເຕຣອຍໃນ 2ເດືອນທຳອິດ ແລະ ດີກວ່າສະເຕຣອຍໃນໄລຍະເວລາ 2-12ເດືອນ3 ລວມເຖິງສາມາດຊ່ວຍຊະລໍການຜ່າຕັດຂໍ້ທຽມໄດ້ 76-87.5% (ຂຶ້ນກັບໄລຍະຄວາມຮຸນແຮງຂອງພະຍາດ) ທີ່ໃນໄລຍະ 2 ປີ 4 ແລະ 70-80% ທີ່ໃນໄລຍະ 3 ປີ ເຊິ່ງຜົນການວິໄຈດັ່ງກ່າວ ໄດ້ຮັບການຕີພິມລົງໃນວາລະສານນານາຊາດ ຈຳນວນ4 ສະບັບ ໃນປີ ພສ 2561-2565 ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດສິດຈຳນວນຈຳນວນ 3 ສະບັບໃນປີ ພສ 2562 ແລະລາງວັນນະວັດຕະກຳຈາກສະມາຄົມຂໍ້ເຂົ່າຂໍ້ສະໂພກແຫ່ງປະເທດໄທ (Innovation award, the Thai Hip & Knee Society) ໃນປີ ພສ 2564 ແລະ ລາງວັນນັກວິໄຈຜູ້ຜູ້ຊົງຄຸນວຸດທິສຸດຍອດ ໂຮງໝໍຕໍາຫຼວດໄດ້ມີການເຜີຍແຜ່ຄວາມຮູ້ຫຼາຍກວ່າ 20 ແຂວງທົ່ວປະເທດໄທ ປະຈຸບັນມີຜູ້ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວຫຼາຍກວ່າ 2,500 ຄົນ

ข้อบ่งชี้ในการรักษาด้วยเกล็ดเลือดเข้มข้นปั่นชนิดสามครั้ง (PRGF-triple spin technique)

  1. ฉีดยาสเตียรอยด์แล้วอาการไม่ดีขึ้น
  2. ฉีดยาน้ำเลี้ยงข้อเทียมแล้วอาการไม่ดีขึ้น
  3. ข้อเข่าเสื่อมระยะที่ 1,2,3 และ ระยะที่ 4 ที่ไม่สามารถรับการผ่าตัดได้
  4. รับประทานยาหรือทำกายภาพบำบัดแล้วอาการไม่ดีขึ้น
  5. ไม่สามารถรับประทานยาได้เนื่องจากมีภาวะแทรกซ้อนจากยา
  6. มีโรคที่รับประทานยาแก้อักเสบไม่ได้ เช่น โรคหัวใจ โรคไต โรคกระเพาะ

ຂໍ້ບົ່ງຊີ້ໃນການປິ່ນປົວດ້ວຍເກັດເລືອດເຂັ້ມຂຸ້ນຊະນິດສາມຄັ້ງ (PRGF-triple spin technique)

  1. ສັກຢາສະເຕຣອຍ ແລະ ອາການບໍ່ດີຂຶ້ນ
  2. ສັກຢານໍ້າລ້ຽງຂໍ້ທຽມແລ້ວອາການບໍ່ດີຂຶ້ນ
  3. ຂໍ້ເຂົ່າເສື່ອມໄລຍະທີ 1,2,3 ແລະ ໄລຍະທີ 4 ທີ່ບໍ່ສາມາດຮັດການຜ່າຕັດໄດ້
  4. ກິນຢາຫຼືເຮັດກາຍະພາບບໍາບັດແລ້ວອາການບໍ່ດີຂື້ນ
  5. ບໍ່ສາຮມາດກິນຢາໄດ້ເນື່ອງຈາກມີພາວະອາການແຊກຊ້ອນຈາກຢາ
  6. ມີພະຍາດທີ່ກິນຢາແກ້ອັກເສບບໍ່ໄດ້ ເຊັ່ນ ໂລກຫົວໃຈ, ໝາກໄຂ່ຫຼັງ, ໂລກກະເພາະ

ข้อควรหลีกเลี่ยงการรักษาด้วยเกล็ดเลือดเข้มข้นชนิดปั่นสามครั้ง (PRGF-triple spin technique)

  1. มีภาวะติดเชื้อ
  2. ผู้ที่เป็นโรคของเกล็ดเลือดต่างๆ
  3. มีอายุต่ำกว่า 16 ปี
  4. มีภาวะตั้งครรภ์
  5. ผู้ป่วยโรคมะเร็งที่อยู่ระหว่างการให้ยาเคมีบำบัด
  6. ข้อเข่าเสื่อมที่ไม่ทราบสาเหตุ
  7. มีพยาธิสภาพของหมอนรองกระดูกฉีกขาดทั้งหมด เส้นเอ็นไขว้เข่าขาดทั้งหมด เศษกระดูกในเข่า

ຂໍ້ຄວນຫຼີກລ້ຽງການປິ່ນປົວດ້ວຍເກັດເລືອດເຂັ້ມຂຸ້ນຊະນິດປັ່ນສາມຄັ້ງ (PRGF-triple spin technique)

  1. ມີພາລະຕິດເຊື້ອ
  2. ຜູ້ທີ່ເປັນພະຍາດເກັດເລືອດຕ່າງໆ
  3. ມີອາຍຸຕໍ່າກວ່າ 16 ປີ
  4. ມີພາວະຖືພາ
  5. ຜູ້ປ່ວຍໂລກມະເລັງທີ່ຢູ່ລະຫວ່າງການໃຫ້ຢາເຄມີບໍາບັດ
  6. ຂໍ້ເຂົ່າເຊື່ອມທີ່ບໍ່ຮູ້ສາເຫດ
  7. ເປັນໂລກໝອນຮອງກະດູກຂາດທັງໝົດ ເສັ້ນເອັນຂວ້າຍເຂົ່າຂາດທັງໝົ້ດ ເສດກະດູກໃນເຂົ່າ

คำแนะนำหลังการรักษาด้วยเกล็ดเลือดเข้มข้นชนิดปั่นสามครั้ง (PRGF-triple spin)

  1. 1-2 วันหลังฉีด ผู้ป่วยอาจมีอาการปวดเข่า แนะนำให้รับประทานยาแก้ปวดตามคำสั่งของแพทย์ และสามารถประคบเย็นทุกๆ 15 นาที เพื่อลดอาการบวมและตึงเข่า
  2. หลังฉีดสามารถเดินหรือทำกิจวัตรประจำวันได้ตามปกติ
  3. วันที่ 3 หลังฉีด ให้เริ่มบริหารข้อเข่าและกล้ามเนื้อขาตามคำแนะนำของทีมแพทย์และพยาบาลอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง
  4. ควรเว้นการออกกำลังกาย 5-7 วัน

ຄໍາແນະນໍາຫຼັງຈາກປິ່ນປົວດ້ວຍເກັດເລືອດເຂັ້ມຂຸ້ນຊະນິດປັ່ນສາມຄັ້ງ (PRGF-triple spin)

  1. 1-2 ມື້ຫລັງຈາກສັກ, ຄົນເຈັບອາດີອາການປວດເຂົ່າ ແນະນໍາໃຫ້ກິນຢາແກ້ປວດຕາມຄໍາສັ່ງຂອງແພດ ແລະ ສາມາດປະຄົບເຢັນທຸກໆ 15 ນາທີ ເພື່ອລຸດອາການບວມ ແລະ ເຂົ່າຕຶງ
  2. ຫຼັງສັກ ສາມາດຍ່າງ ຫຼື ເຮັດກິດຈະກໍາປະຈໍາວັນໄດ້ປົກກະຕິ
  3. ມື້ທີ 3 ຫຼັງສັກ ໃຫ້ເລີ່ມບໍລິຫານຂໍ້ເຂົ່າ ແລະ ກ້າມເນື້ອຂາ ຕາມຄໍາແນະນໍາຂອງແພດ ແລະ ໝໍຢ່າງສະໝໍ່າສະເໝີ ແລະ ຕໍ່ເນື່ອງ
  4. ຄວນຫຼີກລ້ຽງການຫລິ້ນກິລາ 5-7 ມື້

ท่าบริหารข้อเข่าและกล้ามเนื้อขา

  1. นั่งตัวตรง นั่งเก้าอี้ประมาณครึ่งเบาะ (เพื่อให้สามารถเหยียดขาได้ตรงในแนวทำมุม 45 องศา)
  2. ยกขาทีละข้าง โดยให้เข่าเหยียดตรง ไม่ต้องกระดกปลายเท้า
  3. เกร็งขาค้างไว้จนครบ 100 วินาที แล้วนำขาลง
  4. เหยียดเข่าอีกข้างขึ้น เกร็งค้างไว้จนครบ 100 วินาที
  5. ทำครบ 2 ข้าง นับเป็นหนึ่งรอบ
  6. ทำเช่นนี้วันละ 3-5 รอบ

ທ່າບໍລິຫານຂໍ້ເຂົ່າ ແລະ ກ້າມເນື້ອຂາ

  1. ນັ່ງຊື່, ນັ່ງຕັ່ງປະມານເຄິ່ງເບາະ (ເພື່ອໃຫ້ສາມາດຢຽດຂາໄດ້ໃນແນວມຸມ 45 ອົງສາ)
  2. ຍົກຂາເບື້ອງລະຂ້າງ ໂດຍໃຫ້ເຂົ່າຢຽດຊື່ ບໍ່ຕ້ອງງໍປາຍຕີນ
  3. ເກງຂາຄ້າງໄວ້ຈົນຄົບ 100 ວິນາທີ ແລ້ວເອົາຂາລົງ
  4. ຢຽດເຂົ່າອີກເບື້ອງໜຶ່ງ ເກງຄ້າງໄວ້ຈົນຄົບ 100 ວິນາທີ
  5. ເຮັດຄົບ 2 ຂ້າງ ນັບເປັນໜຶ່ງຮອບ
  6. ເຮັດແບບນີ້ເທື່ອລະ 3-5 ຮອບ

ข้อแตกต่างระหว่าง Plasma Rich in Growth Factors และ Platelet-rich Plasma

ຂໍ້ແຕກຕ່າງລະຫວ່າງ Plasma Rich in Growth Factors และ Platelet-rich Plasma

Plasma Rich in Growth Factors Platelet-Rich Plasma
ความถี่ในการรักษา 1-2 ครั้ง ในระยะเวลา 6-12 เดือน สัปดาห์ละ 1 ครั้ง ติดต่อกัน 3-5 ครั้ง ในระยะเวลา 4-6 เดือน
ความเสื่อมของข้อเข่าที่รับการรักษาได้ ข้อเข่าเสื่อมทุกระยะ* ข้อเข่าเสื่อมระยะเริ่มต้นเท่านั้น
องค์ประกอบ เกล็ดเลือด เม็ดเลือดขาว โปรตีน เกล็ดเลือด
*ผลการรักษาขึ้นกับ อายุ ความรุนแรงของโรค จำนวนครั้งการฉีดsteroid การบริหารกล้ามเนื้อสมำเสมอ

Plasma Rich in Growth Factors Platelet-Rich Plasma
ຄວາມຖີ່ໃນການປິ່ນປົວ 1-2 ເທື່ອ ໃນໄລຍະເວລາ 6-12 ເດືອນ ອາທິດລະ 1 ຄັ້ງ ຕິດຕໍ່ກັນ 3-5 ເທື່ອ ໃນໄລຍະເວລາ 4-6 ເດືອນ
ຄວາມເເສື່ອມຂອງຂໍ້ເຂົ່າ ທີ່ຮັບການປິ່ນປົວໄດ້ ຂໍ້ເຂົ່າເສື່ອມທຸກໄລຍະ* ຂໍ້ເຂົ່າເສື່ອມໄລຍະເລີ່ມຕົ້ນເທົ່ານັ້ນ
ອົງປະກອບ ເກັດເລືອດ ເມັດເລຶດຂາວ ໂປຕີນ ເກັດເລືອດ
*ຜົນການປິ່ນປົວຂຶ້ນກັບອາຍຸ ຄວາມຮຸນແຮງຂອງພະຍາດ ຈຳນວນເທື່ອໃນການສັກsteroid ການບໍລິຫານກ້າມເນື້ອສະໝໍ່າສະເໝີ

คำถามที่พบบ่อย

ຄຳຖາມທີ່ພົບເລື້ອຍ

1. การเตรียมตัวก่อนการรักษา
     - พักผ่อนให้เพียงพอ
     - งดอาหารทอดและอาหารมันก่อนการเจาะเลือด
     - ในผู้ป่วยที่มีการรับประทานยาต้านเกล็ดเลือด หรือยาป้องกันการแข็งตัวของเลือด ควรปรึกษาแพทย์ประจำตัว เพื่องดยาดังกล่าวก่อนการเจาะเลือด 3-5 วัน
     - ในผู้ป่วยที่กำลังมีประจำเดือนควรงดการเจาะเลือด
     - ควรเว้นการเจาะเลือด 2 สัปดาห์หลังจากมีการบริจาคเลือดหรือส่วนประกอบของเลือด

1. ການກຽມໂຕກ່ອນປິ່ນປົວ
     - ພັກຜ່ອນໃຫ້ພຽງພໍ
     - ງົດອາຫານທອດ ແລະ ອາຫານມັນກ່ອນຈະເຈາະເລືອດ
     - ຄົນເຈັບທີ່ມີການມີການກິນຢາຕ້ານເກັດເລືອດ ຫຼືຢາປ້ອງກັນການແຂງໂຕຂອງເລືອດ ຄວນປຶກສາໝໍປະຈໍາໂຕ ເພື່ອງົດຢາດັ່ງກ່າວກ່ອນການເຈາະເລືອດ 3-5 ມື້
     - ຄົນເຈັບທີ່ກໍາລັງມີປະຈໍາເດືອນ ຄວນງົດການເຈາະເລືອດ
     - ຄວນເວັ້ນການເຈາະເລືອດ 2 ອາທິດຫຼັງຈາກມີການບໍລິຈາກເລືອດຫຼືສ່ວນປະກອບຂອງເລືອດ

2. ความถี่ของการรักษา
     - ฉีด 1-2 ครั้ง ในระยะ 6-12 เดือน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเสื่อมของข้อเข่า และการใช้งาน

2. ຄວາມຖີ່ຂອງການປິ່ນປົວ
     - ສັກ 1-2 ເທື່ອ ໃນໄລຍະ 6-12 ເດືອນ ພ້ອມນີ້ຂຶ້ນຢູ່ກັບຄວາມເສື່ອມຂອງຂໍ້ເຂົ່າ ແລະ ການໃຊ້ງານ

3. สามารถรักษาเข่าทั้งสองข้างพร้อมกันได้หรือไม่
     - สามารถรักษาเข่าทั้งสองข้างพร้อมกันได้ หากมีอาการปวดใกล้เคียงกันในเข่าทั้งสองข้าง

3. ສາມາດປິ່ນປົວເຂົ່າທັງສອງຂ້າງພ້ອມກັນໄດ້ຫຼືບໍ່
     - ສາມາດປິ່ນປົວເຂົ່າທັງສອງຂ້າງພ້ອມກັນ ຖ້າມີອາການປວດໃກ້ຄຽງກັນຕໍ່ເຂົ່າທັງສອງຂ

4. การปฏิบัติตัวหลังจากการรักษา
     - หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่มีการใช้เข่า เช่น การเดินระยะไกล 2-3 วัน
     - หลีกเลี่ยงการออกกำลังกาย 5-7 วัน

4. ການປະຕິບັດໂຕຫຼັງຈາກປິ່ນປົວ
     - ຫຼີກລ້ຽງກິດຈະກໍາການໃຊ້ເຂົ່າເຊັ່ນ ການຍ່າງໄລຍະໃກ 2-3 ມື້
     - ຫຼີກລ້ຽງການຫຼິ້ນກິລາ 5-7 ມື້

5. ระยะเวลาการเห็นผล
     - อาการปวดควรลดลงภายในระยะเวลา 3 วัน ถึง 3 สัปดาห์

5. ໄລຍະເວລາທີ່ເຫັນຜົນ
     - ອາການປວດຄວນລຸດລົງພາຍໃນໄລຍະເວລາ 3 ວັນ ຮອດ 3 ອາທິດ

6. ระยะเวลาในการเตรียมเกล็ดเลือด
     - การเตรียมเกล็ดเลือดใช้ระยะเวลาประมาณ 1 ชั่วโมง

6. ໄລຍະເວລາໃນການກຽມເກັດເລືອດ
     - ການກຽມເກັດເລືອດໃຊ້ເວລາປະມານ 1 ຊົ່ວໂມງ

7. ผู้ที่ไม่ควรเข้ารับการรักษา
     - ผู้ป่วยที่มีอายุน้อยกว่า 15 ปี หรืออยู่ระหว่างการตั้งครรภ์
     - ผู้ป่วยที่มีภาวะความผิดปกติของเกล็ดเลือด
     - ผู้ป่วยมะเร็งที่อยู่ระหว่างการให้ยาเคมีบำบัด
     - ผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อ มีอาการข้ออักเสบหรือเก๊าท์ที่ยังคุมไม่ได้

7. ຜູ້ທີ່ບໍ່ຄວນເຂົ້າຮັບການປິ່ນປົວ
     - ຄົນເຈັບທີ່ມີອາຍຸນ້ອຍກວ່າ 15 ປີ ຫຼືກໍາລັງຖືພາ
     - ຄົນເຈັບທີ່ມີພາວະຄວາມຜິດປົກກະຕິຂອງເກັດເລືອດ
     - ຜູ້ເປັນມະເລັງທີ່ຢູ່ລະຫວ່າງການໃຫ້ຢາເຄມີບໍາບັດ
     - ຜູ້ທີ່ມີພາວະຕິດເຊື້ອ, ມີອາການຂໍ້ອັກເສບຫຼື ປະດົງທີ່ຍັງຄຸມບໍ່ໄດ້

8. สามารถขับรถหลังจากรับการรักษาได้หรือไม่
     - สามารถขับรถได้ในระยะทางใกล้ๆ ทั้งนี้แนะนำให้มีผู้ร่วมเดินทางด้วย

8. ສາມາດຂັບລົດຫຼັງຈາກການປິ່ນປົວໄດ້ຫຼືບໍ່
     - ສາມາດຂັບລົດໄດ້ໃນໄລຍະໃກ້ໆ ພ້ອມນີ້ແນະນໍາໃຫ້ມີຜູ້ຮ່ວມເດີນທາງນໍາ

9. อัตราการผ่าตัดหลังจากรับการรักษาด้วยเกล็ดเลือด
     - การรักษาด้วยเกล็ดเลือดเข้มข้นสามารถลดอัตราการผ่าตัดได้ที่ 70-80% ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเสื่อมของข้อเข่า

9. ອັດຕາການຜ່າຕັດຫຼັງຈາກຮັບການປິ່ນປົວດ້ວຍເກັດເລືອດ
     - ການປິ່ນປົວດ້ວຍເກັດເລືອດເຂັ້ມຂຸ້ນສາມາດລຸດອັດຕາການຜ່າຕັດໄດ້ 70-80% ແຕ່ກໍ່ຂຶ້ນກັບຄວາມເສື່ອຂອງເຂົ່າ

10. อาการเจ็บปวดหลังการรักษา
     - หากมีอาการปวดเพียงเล็กน้อยสามารถรับประทานยาที่ได้รับไปและประคบเย็นทุกๆ 15 นาที
     - หากมีอาการปวดนานเกินกว่า 2 สัปดาห์ควรปรึกษาแพทย์

10. ອາການເຈັບປວດຫຼັງຈາກການປິ່ນປົວ
     - ຖ້າມີອາການເຈັບປວດພຽງເລັກນ້ອຍ ສາມາດກິນຢາທີ່ໄດ້ຮັບໄປ ແລະ ປະຄົບເຢັນທຸກໆ 15 ນາທີ
     - ຖ້າມີອາການປວດກາຍ 2 ອາທິດ ຄວນປຶກສາໝໍ

เอกสารอ้างอิง

ເອກະສານອ້າງອິງ

  1. Turajane T, Cheeva-Akrapan V, Saengsirinavin P, Lappaiwong W. Composition of Platelet-Rich Plasma Prepared From Knee Osteoarthritic Patients: Platelets, Leukocytes, and Subtypes of Leukocyte. Cureus 15(3): e36399. DOI 10.7759/cureus.36399
  2. Turajane T, Sriratanavudhi C, Saengsirinavin P, Chaweewannakorn U, Lappaiwong W, Aojanepong J. Safety and clinical efficacy of platelet rich growth factors (prgf) in managing knee osteoarthritis after failed conservative treatment: evidence from real practices. J Southeast Asian Med Res. 2019, 3:1.
  3. Turajane T, Saengsirinavin P, Sriratanavudhi C, Larpaiwong W, Aojanepong J. A prospective, randomized, controlled trial comparing clinical outcomes of intraarticular platelet plasma concentrate and growth factors versus corticosteroid injections in the treatment of knee osteoarthritis. Bank Med J 2021; 17.
  4. Turjane T, Saengsirinavin P, Sriratanavudhi C, Cheeva-akrapan V, Larpaiwong W, Aojanepong J. Outcome of using platelet, plasma and growth factors as an orthobiologic derivative to avoid invasive surgical procedures for treating knee osteoarthritis among elderly patients. J Southeast Asian Med Res 2022, 6
  5. Cheeva-Akrapan V, Turajane T. The 36-Month Survival Analysis of Conservative Treatment Using Platelet-Rich Plasma Enhanced With Injectable Platelet-Rich Fibrin in Patients With Knee Osteoarthritis. Cureus 15(3): e35632. DOI 10.7759/cureus.35632
*ทั้งนี้ผลการรักษาขึ้นกับการวินิจฉัยโรคของแพทย์ และระยะความรุนแรงของพยาธิสภาพโรคนั้นๆ
*ພ້ອມນີ້ ຜົນການປິ່ນປົວກັບການບົ່ງມະຕິພະຍາດຂອງໝໍ ແລະ ໄລຍະຄວາມຮຸນແຮງຂອງພະຍາດຕ່າງໆ

ปวดเข่า ให้เราดูแล